Ik heb ‘m pas nog eens herlezen: de Egils Saga. Een magistraal epos over de IJslandse anti-held Egil Skallagrimsson, die in de 10e eeuw heel Europa onveilig maakte. De paperback kocht ik in een boekwinkeltje in Reykjavik, ‘t was het enige IJslandse boek dat binnen m’n budget viel. Boeken zijn namelijk vreselijk duur op IJsland.
De belevenissen van Egil werden ruim 200 jaar na zijn dood opgeschreven in de Egils Saga en geven een mooi kijkje in het leven van de Vikingen van die tijd en in de kolonisatie van IJsland. Het viel me vooral op hoe leesbaar het boek is, 800 jaar na dato. Vol spannende intriges en fascinerende verhalen.
Over de berserkers, Noorse krijgers die in een staat van extase onoverwinnelijk werden in de strijd. Over de eeuwige strijd om de macht in Noorwegen, waarbij de verliezers en de vrijdenkers – zoals Egil – liever hun heil zochten in het pas ontdekte IJsland. En over de vanzelfsprekendheid om te gaan roven aan een willekeurige kust van Europa. Een ooggetuigenverslag dus van de plunderingen van de Noormannen in onze streken.
Strijders en dichters
Dat bloeddorstige element kent iedereen wel, maar het was mij minder bekend dat de Vikingen zoveel waarde hechtten aan de poëzie. Je was namelijk pas een echte Viking als je tegelijk strijder én dichter was. Zoals Egil natuurlijk, dat was de grootste, sterkste en begaafdste van zijn tijd.
Egil had een bewogen leven. Hij kreeg het aan de stok met Koning Erik Bloedbijl van Noorwegen. Hij besliste vrijwel in z’n eentje de beruchte Battle of Brunanburh in Engeland en liet een spoor van vernieling na in de rest van Europa. Hij hakte ledematen af en moordde dat het een lieve lust was. Als hij in een goed humeur was rukte hij alleen maar je oogbal eruit. Ja, het was me een kwajongen, die Egil. Gelukkig werd elke gruweldaad gevolgd door een prachtig gedicht, en dat maakte veel goed.
Het eind van de Egils Saga
Het verhaal eindigt wanneer Egil – stokoud en stekeblind – zijn einde voelt naderen. Hij zadelt nog één keer zijn paard, neemt de twee kisten vol zilver mee die hij ooit kreeg van de Engelse koning Æthelstan en verbergt die ergens in een spelonk. Daarna blaast hij zijn laatste adem uit. Niemand heeft het zilver ooit teruggezien. Dus als je nog eens in IJsland bent…
Jan van den Berg, oktober 2015
De Egils Saga bestellen bij Bol.com: