Hoe de Ereprijs aan zijn naam komt

Ereprijs

De Ereprijs – hier de Grote ereprijs (Veronica persica) – is een hemelsblauw bloemetje uit de Weegbreefamilie. Normaal kan je de bloemetjes vanaf april bewonderen, maar bijgaande foto’s zijn al op 23 maart genomen.

Hoe de Ereprijs aan zijn naam komt

De herkomst van de naam ereprijs is niet geheel duidelijk. Er zijn drie mogelijke verklaringen:

  1. Het zou afgeleid kunnen zijn van een uitspraak van Rembert Dodoens, de bekende plantkundige uit Mechelen (1517 – 1585), die de plant eer ende prijs oft loff gaf vanwege zijn geneeskrachtige eigenschappen.
  2. Een tweede mogelijkheid is dat een koning van het Frankische Rijk ontzettend last van huiduitslag had en dit plantje gebruikte om te genezen. Dat lukte wonderwel en dus gaf hij het plantje de naam ereprijs. Of het Karel de Kale, Pepijn de Korte, Karel de Dikke of Lodewijk de Blinde was vertelt het verhaal niet. Keuze te over aan krakkemikkige koningen bij die Franken.
  3. Ereprijs zou zijn naam ook te danken kunnen hebben aan het feit dat in de Middeleeuwen winnaars van grote toernooien een krans kregen van deze bloemen.

Als ik zou moeten kiezen zou ik voor de laatste verklaring gaan, want die andere twee slaan natuurlijk nergens op!

En dan hebben we het nog niet eens gehad over de Latijnse naam: Veronica is waarschijnlijk genoemd naar de heilige Veronica die de schrik van haar leven kreeg toen ze Christus’ gelaat met een doek afveegde en daarna opmerkte dat een afdruk van Zijn gelaat op de doek was achtergebleven. De link met Ereprijs is dat je ook in de bloem het gelaat van Jezus kan zien, maar hoe goed ik ook kijk…
Chamaedrys betekent trouwens kleine eik, ook al tamelijk onbegrijpelijk.

Wetenswaardigheden over Ereprijs

  • Grote Ereprijs in andere talen:
    • Duits: Persischer Ehrenpreis
    • Engels: Common Field-speedwell, Persian speedwell, Large Field Speedwell, Bird’s-eye
    • Frans: Véronique de Perse, Véronique commune
    • Pools: Przetacznik perski
  • Volksnamen: In Noord-Overijssel heet de plant wiensel of stijfselbloempjes, aan de Veluwezoom meisjestrouw, in Utrecht vergeet-mij-niet, in het Oostelijk deel van Noord-Brabant oogentroost, op Zuid-Beveland vogeldarm.
  • Bloei: april, mei en juni (nu dus al in maart).
  • Leefplek: langs wegen en bosranden.

DodoensVoorpagina van het plantenkundig boek van Rembert Dodoens, waarin hij honderden soorten beschrijft.

 

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *